Καλλιτέχνες παλαιοντολογίας. Πώς μετατρέπουν έναν προϊστορικό σκελετό σε ομοίωμα ανθρώπου με λεπτομέρειες για τα σπυράκια, τις τρίχες, ακόμη και το βλέμμα;

Η Elisabeth Daynes, είναι «palaeoartist», δηλαδή καλλιτέχνης παλαιοντολογίας. Αρχικά έφτιαχνε μάσκες για το θέατρο όταν άρχισε να ενδιαφέρεται για την εξέλιξη του ανθρώπου. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει δώσει μορφή σε πλήθος παλαιοντολογικών ευρημάτων και «Homo erectus», με κορυφαίο τη «Lucy», το περίφημο δείγμα Αυστραλοπίθηκου, που έζησε στο διάστημα μεταξύ τριών και δύο εκατομμυρίων χρόνων στο παρελθόν.

Η δουλειά της έχει εκτεθεί σε μουσεία σε όλο τον κόσμο, ενημερώνεται από την επιστημονική έρευνα και εισάγει νέες τεχνικές γλυπτικής στο παρισινό ατελιέ της.

«Έχω μια σαφή αποστολή να αποκαλύψω τα μυστικά των αρχαίων οστών και των αποδεικτικών στοιχείων του παρελθόντος. Για να δώσουμε σε αυτούς τους μακρινούς προγόνους μας το πρόσωπό τους, την ταυτότητά τους, την ανθρωπιά τους πίσω», δηλώνει η ίδια στη DailyMail.

Είχε εμμονή με τα κρανία, ενώ η πρώτη της πρόκληση ήταν να δώσει μορφή σε ένα μαλλιαρό μαμούθ και μια ομάδα Μαγδελιανών ανθρώπων που έζησαν πριν από 11.000 χρόνια στη Δυτική Ευρώπη.

Η τεχνική

Για να κάνει τα μοντέλα της, τα οποία περιλαμβάνουν την παραμικρή λεπτομέρεια από τις ρυτίδες μέχρι τα σπυράκια, αρχίζει με την ενδελεχή εξέταση του κρανίου του δείγματος, η οποία φανερώνει τα διακριτά χαρακτηριστικά των ομάδων των ανθρωποειδών.

Η Daynes και η ομάδα της χρησιμοποιούν υπολογιστικά μοντέλα των κρανίων με 18 σημεία δεδομένων στο οστό, ώστε να έχουν μια προσομοίωση των μυών, το σχήμα ενός προσώπου, τη μύτη, το μέτωπο και το πηγούνι.

Στη συνέχεια, χρησιμοποιεί πηλό για να αποδώσει τα χαρακτηριστικά του προσώπου με βάση τα στοιχεία που της έχει δώσει η έρευνα. Ταυτόχρονα, φτιάχνει ένα προσχέδιο του κρανίου και αναζητεί περισσότερα στοιχεία στα οστά και τα δόντια για να υπολογίσει το ανάστημα.

Ουσιαστικά, υπάρχει ένα πρωτόκολλο δύο σταδίων: η ανάδειξη των γενικών χαρακτηριστικών της ομάδας στην οποία ανήκει το κρανίο και στη συνέχεια, η μελέτη για τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του θέματος.

Μόλις ολοκληρωθεί το πήλινο γλυπτό, επικαλύπτεται με ένα στρώμα σιλικόνης πάνω στο οποίο βάφονται με προσοχή όλες οι μικρές λεπτομέρειες, όπως φλέβες, ρυτίδες και κηλίδες. Η προσθετική στα μάτια μπορεί να αποδώσει ένα παράξενα ρεαλιστικό βλέμμα και στα δόντια, ένα ευχάριστο χαμόγελο.

Όσον αφορά σε ακριβείς λεπτομέρειες, όπως τα χρώματα των ματιών και των μαλλιών, οι καλλιτέχνες παλαιοντολογίας ανατρέχουν στην επιστημονική βιβλιογραφία, η οποία αποκαλύπτει ότι οι Νεάντερταλ είχαν κόκκινα μαλλιά.

Η μεθοδολογία παραπέμπει στην εγκληματολογική έρευνα. Με βάση τις ενδείξεις που υπάρχουν στο αρχείο των απολιθωμάτων, δημιουργείται μια ταυτότητα: τα ορυκτά της ομάδας,  χρονολόγηση, ηλικία κατά το θάνατο, φύλο, ασθένειες, ελλείψεις, διατροφικό πρότυπο που συνδέεται με την πανίδα, κλίμα, συνθήκες διαβίωσης, περιβάλλον, ακόμη και ο πολιτισμός.

Τα στοιχεία για τη σύνταξη του συγκεκριμένου αρχείου προέρχονται από τις μελέτες των εμπειρογνωμόνων, παλαιοντολόγων, ανθρωπολόγων και ανατόμων, οι οποίοι ενημερώνουν τους καλλιτέχνες για τις επιστημονικές εξελίξεις.

Στο τέλος, εμφυτεύονται μαλλιά, γένια και οι τρίχες του σώματος, μία προς μία!  Για τα μέλη του γένους «Homo» χρησιμοποιείται ανθρώπινη τρίχα, αλλά για πρώιμα ανθρωποειδή αναμιγνύεται με τρίχα βούβαλου, καθώς τα μαλλιά τους πιστεύεται ότι ήταν πολύ πιο παχιά και χονδροειδή.

Και ακόμη δεν έχει τελειώσει. Για να πετύχει το βλέμμα στα μοντέλα, προσθέτει τις ρυτίδες έκφρασης και βάζει σκιά και φως στα μάτια, έτσι ώστε ο προϊστορικός άνθρωπος να κοιτάζει στα μάτια τον επισκέπτη και να φαίνεται έτοιμος να του μιλήσει.

Πηγή